Na pierwszy rzut oka beton to niepozorny materiał. Niezwykle popularny w budownictwie. Od starożytności stosowany i ceniony ze względu na bardzo dobre parametry fizykochemiczne (porowatość, trwałość, wytrzymałość na ściskanie i korozję).
Przyszedł czas na beton we wnętrzach.
Niegdyś beton był kojarzony jedynie z konstrukcją nośną budynku, czy też z budownictwem przemysłowym, jednak od paru lat – wraz z pojawieniem się mody na lofty – jest doceniany także za swoje walory estetyczne. Dzięki chłodnemu, dość ascetycznemu urokowi coraz częściej beton pojawia się we wnętrzach: muzeach, galeriach, we współczesnych budynkach sakralnych, ale także w nowoczesnych powierzchniach mieszkalnych.
Tym, którzy interesują się trendami we wnętrzarstwie, widok surowych ścian lub nieotynkowanego sufitu nie przywodzi już na myśl skojarzeń o nagłym braku budżetu na ich wykończenie. Wręcz przeciwnie – zastosowanie betonu jest zamierzone, zwykle skrupulatnie przemyślane i zaprojektowane, a betonowe ściany znajdują się często w centralnych, najbardziej eksponowanych i reprezentacyjnych częściach mieszkania (np. na ścianie za telewizorem, nad kominkiem, w hallu wejściowym).
Beton we wnętrzu zastosowany do celów dekoracyjnych warto zaplanować jeszcze na etapie budowy obiektu (przed położeniem tynków i gładzi). Pozostawienie w wykończonym już mieszkaniu surowego, nieotynkowanego stropu lub ściany pozwoli na optyczne powiększenie i odświeżenie przestrzeni, a nierzadko stanie się jego główną ozdobą. Należy pamiętać, aby beton wylewany w szalunkach został później odpowiednio zaimpregnowany. Co zrobić, gdy stan surowy obiektu nie spełnia naszych oczekiwań lub mamy do czynienia z już otynkowanymi powierzchniami? Możemy zastosować beton architektoniczny, zwany też strukturalnym, który poza walorami estetycznymi posiada inne, dodatkowe właściwości (np. wodoodporność, wzmożoną wytrzymałość na uderzenia czy ścieranie).
Popularnym i efektownym rozwiązaniem na zastosowanie tego typu betonu będzie zainstalowanie gotowych płyt dekoracyjnych. Odlane płyty mają różnorodne wymiary i kształty, a sposób wykończenia ich powierzchni daje nam fakturę od prawie gładkiej do mocno porowatej, zbliżonej strukturą do trawertynu. Decydując się na dekorację z betonowych modułów należy pamiętać, aby w zależności od ich grubości i ciężaru, dobrać odpowiedni system montażowy (klej, kotwy, system fasadowy).
Dostępność różnorodnych kształtów i rozmiarów płyt pozwala na stworzenie ciekawych kompozycji. Również paleta kolorystyczna nie zamyka się tylko na odcieniach szarości. W ofercie producentów, oprócz płyt szarych, dostępne są białe i czarne, a coraz częściej także intensywne kolory, takie jak czerwień czy zieleń. Ta różnorodność stwarza możliwość wykonania nie tylko monochromatycznych, jednolitych struktur, ale również różnobarwnych, betonowych kompozycji graficznych.
Dzięki odporności na wilgoć oraz małej nasiąkliwości beton strukturalny może być z powodzeniem stosowany w kuchni czy łazience. Można z niego wykonać blat kuchenny wraz ze zlewozmywakiem (jedno- lub dwukomorowym) z ociekaczem, w jednym monolicie lub stworzyć panel ochronny ściany. Odpowiednio zaimpregnowany betonowy blat będzie praktycznie niezniszczalnym materiałem odpornym na oddziaływania mechaniczne. Pomimo, iż grubość tego typu blatu może sięgać nawet 20 cm, dolne szafki kuchenne zazwyczaj nie będą wymagać dodatkowych wzmocnień.
Przykład zastosowania betonu architektonicznego w salonie – wnęka na telewizor; foto: materiały www.studioladnie.pl
Betonowe elementy w łazience szczególnie przypadną do gustu tym, którzy cenią sobie we wnętrzach prostotę i minimalizm. W tym przypadku pole do popisu jest praktycznie nieograniczone. Beton architektoniczny z powodzeniem zastąpi tradycyjne materiały stosowane do ochrony ścian (np. płytki ceramiczne, kamień naturalny) lub też będzie stanowić doskonały surowiec do wykonania odlewanych umywalek, brodzików, wanien. Chłodny i nieco surowy urok betonu wzmocnią elementy ze stali (baterie, wieszaki) oraz wszelkie szklane i lustrzane powierzchnie. Drewno z kolei, zwłaszcza to w ciepłych odcieniach, złagodzi surowy i ascetyczny charakter betonowego wnętrza nadając ciekawy efekt kontrastu.
Bez względu na miejsce zastosowania betonu należy pamiętać o umiarze i zachowaniu konsekwencji stylistycznej w jakiej chcemy urządzić wnętrze. W przestrzeniach o industrialnym zabarwieniu idealnie sprawdzi się połączenie betonu z bielą, szkłem, stalą. W bardziej klasycznych aranżacjach beton optycznie powiększy przestrzeń i będzie doskonałym tłem dla wszelkich bogato zdobionych detali, np. kryształowego żyrandola. Uzyskamy w ten sposób nie tylko efekt kontrastu, ale i nadamy wnętrzu eklektyczny charakter, wprowadzając do klasyki nutę nowoczesności.
W przypadku podłóg stosuje się beton wylewany bezspoinowo lub z zastosowaniem specjalnych listew ze stali. Należy jednak pamiętać o zaimpregnowaniu posadzki specjalnym lakierem lub żywicą, co zdecydowanie przedłuży jej żywotność i trwałość.
Zarówno płyty, jak i betonowe odlewy mają swoją wagę. Przed zastosowaniem należy upewnić się, iż konstrukcja i stropy budynku mają odpowiednią wytrzymałość i przyjmą dodatkowe obciążenie. Dlatego też stosowanie tego typu rozwiązania wymaga rozwagi oraz umiaru i może wymusić konieczność poprzestania tylko na kilku betonowych akcentach. Jeżeli budynek w żaden sposób nie spełnia wymogów zezwalających nam na zastosowanie omawianego materiału wykończeniowego, nie oznacza to, że całkowicie musimy zrezygnować z tej oryginalnej dekoracji. Na rynku znajdziemy bowiem kilka ciekawych rozwiązań imitujących strukturę betonu. Z powodzeniem możemy zastosować tynk strukturalny lub tapetę doskonale imitującą betonową ścianę. W sprzedaży występują tapety o tak wysokiej jakości druku, przy której ciężko dostrzec różnicę (np. tapeta firmy Piet Boon, dostępna w sklepie www.skandynawskie.pl).
Wspomniany tynk strukturalny, inaczej drobnoziarnisty tynk mineralny, nie wymaga skomplikowanego montażu i dużych nakładów finansowych. Umiejętna aplikacja, która w tym wypadku jest niezwykle ważna, pozwala uzyskać szereg różnych efektów, takich jak: wżery i przebarwienia, imitację płyt, szalunków czy pozostałości po deskowaniu. Niewielki ciężar tynku dekoracyjnego powoduje, iż można go z powodzeniem stosować również na ściany z karton-gipsu.
Beton w polskich wnętrzach spotyka się z różnym odbiorem. Kochany przez architektów i projektantów, przez część inwestorów odbierany niechętnie i bez przekonania, jako zimny i zbyt surowy. Być może lata spędzone w szarej rzeczywistości pośród budownictwa z wielkiej płyty sprawiły, że pragniemy nadać naszym domom efekt starannego i klasycznego wykończenia. Czasami jednak warto zaryzykować, gdyż chłodny urok delikatnie podświetlonego betonu odświeży, ozdobi i doda charakteru wnętrzu w znacznie większym stopniu niż najbardziej wzorzysta tapeta czy wymyślny obraz.
Autor:
Aleksandra Chmielowicz
Agata Patykiewicz
www.studioladnie.pl