Elektryka to ważna część projektu, rozmieszczenie włączników i gniazd powinno być wygodne, a liczba punktów świetlnych odpowiednia do wielkości i funkcji pomieszczeń.
Najczęściej inwestorzy decydują o umiejscowieniu świateł intuicyjnie, warto jednak kierować się uniwersalnymi zasadami umiejscowienia elektryki. Gdy już zdecydujemy o rozmieszczeniu, technologia i szeroki wybór produktów na rynku dają nam szerokie pole do popisu. Światło jest dziś ważnym elementem designu – pomieszczenie zyskuje dzięki niemu zupełnie nowy wymiar.
Ogólne wskazówki:
- określ kierunek otwierania drzwi, by włączniki zainstalować w odpowiednim miejscu (nie za drzwiami)
- już na etapie projektu warto przemyśleć, gdzie chcemy umiejscowić punkty świetlne, gniazda i włączniki – lepiej zrobić ich więcej niż później kuć świeżo wykończoną ścianę, ale pamiętajmy, że koszt wykonania punktu świetlnego to ok. 100 zł
- gniazdka warto instalować w ok. 50-100 cm od rogu pomieszczenia, przyjmuje się, że na 20 mkw pomieszczenia wystarczą trzy gniazdka
- warto pomyśleć o zasilaniu awaryjnym najważniejszych sprzętów w domu (piec, lodówka, alarm)
- jeśli planujesz sufit podwieszany – prowadź kable nad lub pod planowaną wysokością sufitu
- decydując o umiejscowieniu punktów świetlnych – pamiętajmy o tym, by projektować ja na różnych poziomach, wówczas lepiej spełnią nasze potrzeby
- do regulacji świateł bocznych i górnych można wykorzystać ściemniacze, dzięki nim regulujemy natężeniem światła, jeden punkt świetlny może więc pełnić jednocześnie różne funkcje
- w łazience i innych pomieszczeniach narażonych na wilgoć stosujemy lampy, włączniki i gniazda ze stykiem ochronnym
Planując rozmieszczenie włączników, musimy zdecydować o rodzaju obiegu. Jeden włącznik może na przykład gasić wszystkie lampy w sypialni lub w holu. Możemy mieć też dwa włączniki do jednej lampy (mając tam oczywiście dwie żarówki). Jest też tzw. włącznik schodowy, dzięki któremu możemy dowolnie włączać i wyłączać oświetlenie każdym włącznikiem (na przykład w korytarzu). Włączniki warto zgrupować w jednej ramce i umieścić w łatwo dostępnym miejscu na ścianie.
Gniazda musimy umieścić w pierwszej kolejności tam, gdzie są niezbędne, a więc za pralką, piekarnikiem czy lodówką, a także w pobliżu biurek. Już na etapie projektowanie trzeba też podjąć decyzję, gdzie stanie kanapa, gdzie umieścimy telewizor czy projektor. Trzeba też przemyśleć, gdzie staną lampy podłogowe, gdzie będziemy podłączać odkurzacz. Pamiętajmy, że w łazience warto mieć więcej niż jedno gniazdo na podłączenie szczoteczki elektrycznej czy suszarki. Gniazda muszą być też funkcjonalne w kuchni, gdzie korzystamy z wielu sprzętów AGD, a niektóre – jak czajnik – podłączone są na stałe. W sypialni zaplanujmy gniazdka po obu stronach łóżka, ładowanie telefonu, laptopa czy tabletu odbywa się niemal bez przerwy. Również w warsztacie czy garażu potrzebować będziemy kilku gniazd na podłączenie elektronarzędzi. Z prądu będziemy chcieli korzystać też na tarasie lub w ogrodzie, praktyczne rozwiązanie to gniazda (z osłoną bryzgoszczelną) z przodu i z tyłu tarasu.
Gdzie umieścić lampy?
Każde pomieszczenie powinno mieć oświetlenie główne, umiejscowione centralnie. W większym pomieszczeniu – jak salon łączony z kuchnią, warto zainstalować dwa główne źródła światła. W drugiej kolejności planujemy światła akcentujące – nad blatami, kinkiety, przy zasłonach, w suficie podwieszanym czy instalacji ściennej (np. za telewizorem). Są też światła punktowe, którymi oświetlamy obrazy czy zdjęcia i światła dekoracyjne.
W kuchni oprócz światła górnego warto zaplanować dodatkowe podświetlenie blatów (taśma LED lub świetlówki). Możemy też zaprojektować oświetlenie dekoracyjne podłogi pod szafkami.
W jadali sprawdza się lampa wisząca nad stołem, która daje ciepłe i przyjemne światło (lub lampy, jeśli stół jest długi). W łazience centralne oświetlenie uzupełniamy kinkietami, podświetlamy lustro lub szafki. Jest też wiele możliwości oświetlenia dekoracyjnego, pod wanną lub nad półeczkami. W sypialni dobrze sprawdza się lampa dająca “płaskie” światło na środku pomieszczenia i światła punktowe – po obu stronach łóżka. Lampa stojąca nadaje z kolei ciepła i przytulności. Korytarz i schody to miejsca, w których obok oświetlenie głównego, warto dodać podświetlenie stopni lub podłogi. Dzięki takim rozwiązaniom łatwiej jest się przemieszczać. Funkcjonalne musi być też oświetlenie garażu i warsztatu. Nie zapomnijmy o lampach nad blatami roboczymi.
Planując oświetlenie zewnętrzne, pamiętajmy o lampach przy drzwiach wejściowych, przy garażu, przed bramą garażową, na tarasie, a także o poprowadzeniu kabli do domofonu i oświetlenia wzdłuż ścieżki prowadzącej do drzwi wejściowych. Warto zastanowić się też, gdzie możemy umieścić czujki ruchu, to praktyczne i energooszczędne rozwiązanie. Pamiętajmy, by wszystkie włączniki do oświetlenia zewnętrznego znajdowały się wewnątrz budynku.