Dobre ocieplenie poddasza ma gwarantować, że w zimie pod dachem będzie ciepło, a latem chłodno. Izolacja musi być bardzo dokładnie wykonana i szczelna. Najmniejszy błąd może spowodować duże kłopoty i kosztowne remonty. Na ociepleniu na pewno nie warto oszczędzać.

Jaki materiał wybrać – sprawdzoną wełnę mineralną czy nowoczesną piankę poliuretanową? Jak ocieplać, aby uniknąć mostków termicznych?

Izolacja dachu ma na celu stworzenie szczelnej bariery dla wilgoci. Z drugiej strony bardzo istotna jest wentylacja, ponieważ pod dachem powstają skropliny, które muszą mieć możliwość odparowania. Zadanie wydaje się proste i wielu inwestorów błędnie stwierdzi, że nie warto przegrzewać domu, samodzielnie wykonają podstawową izolację i “jakoś to będzie”.

Ocieplenie poddasza to inwestycja ważna, ponieważ wpływa na utrzymanie odpowiedniej temperatury w całym budynku, przez dach może uciekać od 15 do nawet 30 proc. ciepła. Warto poznać najważniejsze zasady dotyczące ocieplania dachu. Zgodnie z przepisami obowiązującymi od stycznia 2017 r., izolacja termiczna dachu powinna mieć współczynnik przenikania ciepła U ≤ 0,18 W/mkw. Do wyboru mamy dwa najczęściej stosowane materiały – wełnę mineralną i piankę poliuretanowa.

Wełna mineralna (skalna lub szklana)

To materiał sprawdzony od lat i wciąż najpopularniejszy w wykonaniu ocieplenia dachu

  • ma dobrą izolacyjność cieplną (współczynnik przewodzenia ciepła – 0,030-0,045 W/mkw)
  • jest lekka – ma to znaczenie, ponieważ im cięższe ocieplenie, tym solidniejsza i cięższa musi być więźba dachowa, a co za tym idzie cały strop (warto jednocześnie pamiętać, że im większa masa ocieplenia, tym lepsza izolacja akustyczna)
  • jest elastyczna – możliwość docięcia i dopasowania do krokwi, choć po takim cięciu jest wszędzie dużo brudu (wełna się sypie)
  • jest niepalna – wełna będzie zapobiegała rozprzestrzenianiu się ognia na konstrukcję więźby dachowej
  • firmy produkujące wełnę w nowych technologiach zapewniają, że nie straci ona swoich właściwości nawet po kilkunastu latach (a co za tym idzie nie powstaną mostki termiczne), że jest odporna na grzyby i pleśń

Ocieplenie wełną dla fachowej ekipy to żadna trudność. Jeśli mamy wiedzę i trochę doświadczenia, jesteśmy w stanie sami wykonać ocieplenie. Musimy jednak trzymać się podstawowych zasad dotyczących technologii ocieplania.

Jaka warstwa izolacji z wełny spełni wymogi dotyczące izolacji termicznej? Przyjmuje się, że jest to co najmniej 25 cm dla wełny układanej w dwóch warstwach (30 cm dla domu energooszczędnego), z czego druga warstwa ma ok. 8-10 cm. Dwuwarstwowość to warunek niezbędny, by zapobiec liniowym mostkom termicznym wzdłuż krokwi. Jedną warstwę kładziemy w przestrzeni między krokwiami, drugą poniżej.

Istotny dla układu wełny między krokwiami jest materiał, jakiego użyliśmy do wstępnego krycia dachu. Jeśli jest to:

  • folia wysokoparoprzepuszczalna – warstwa wełny powinna być do 2 cm niższa od krokwi, druga warstwa wełny dociśnie pierwszą tak, by luźno stykała się ona z folią; nie powinniśmy jednak tworzyć między nimi napięcia, ponieważ w razie wysokich temperatur pokrycie dachu może uszkodzić folię
  • folia niskoparoprzepuszczalna albo papa – między warstwą wełny i folią/deskami musimy zostawić co najmniej 3-4 cm wolnej przestrzeni, tworzy się w ten sposób szczelinę wentylacyjną i zapobiega skraplaniu wody

Najlepsze rodzaje wełny używanej do ocieplania podbite są dodatkowo folią aluminiową. Odbija ona ciepło z powrotem do wewnątrz pomieszczenia, co znacząco zmniejsza straty ciepła.

Jak wykonać ocieplenie, zostawiając widoczne krokwie?

Popularnym rozwiązaniem jest pozostawienie widocznych krokwi więźby dachowej. Dodają uroku poddaszom i – zdaniem wielu inwestorów – tworzą niepowtarzalny klimat. W takiej sytuacji, podstawowe ocieplenie należy położyć już pod pokryciem – na sztywnym poszyciu np. z płyt OSB lub desek. Wygodniejszym materiałem będzie w tym miejscu styropian, którego grubość może mieć 8-10 cm. Wewnętrzną warstwę ocieplenia (grubszą niż pierwsza) możemy wykonać z wełny, dopasowując ją do przestrzeni między krokwiami, tak by krokwie pozostały widoczne.

Pianka poliuretanowa

To nowoczesna technologia, od kilku lat coraz bardziej popularna w Polsce. Pianka ma postać twardych płyt przeznaczonych do ocieplania z zewnątrz lub pianki układanej natryskowo od wewnątrz.

Wyróżniamy dwa rodzaje pianek:

  • zamkniętokomórkowa – stosowana do ocieplania domu od zewnątrz, teoretycznie – gdyby zastosować ją do ocieplania poddasza – na gładkiej powierzchni (bez krokwi) wystarczyłoby ocieplenie ok. 12 cm
  • otwartokomórkowa – stosowana przede wszystkim do ocieplania dachu, ma troszkę niższe parametry cieplne niż pianka zamkniętokomórkowa, wymaga położenia warstwy ocieplenia ok. 18-20 cm
Cechy pianki poliuretanowej:
  • otwartokomórkowa ma zbliżony do wełny mineralnej współczynnik przewodzenia ciepła (0,036-0,040 W/mkw), ale wygrywa w wyścigu na izolacje termiczną dzięki swoim właściwościom i sposobowi aplikacji – pianka wypełni każdą najmniejszą szczelinę, zapewni ciągłość i szczelność izolacji, poprawiając oszczędność energetyczną
  • jest lżejsza niż wełna mineralna – 1 m3 wełny waży ok. 10- 35 kg, pianki otwartokomórkowej 8-10 kg
  • kładzie się ją bardzo szybko (w porównaniu z czasem potrzebnym na położenie wełny), wystarczy jeden dzień do wykonania izolacji termicznej całego dachu
  • doskonała szczelność izolacji, łatwa przyczepność materiału
  • pianka nie przepuszcza pary wodnej tak dobrze jak wełna – wielu inwestorów zarzuca, że dom w ogóle “nie oddycha”
  • pianka jest łatwopalna, w zetknięciu z ogniem topi się
  • trwają dyskusje dotyczące negatywnego wpływu poliuretanu na zdrowie
  • choć ceny spadają, jest to wciąż droższa technologia od ocieplania wełną mineralną
  • do aplikacji pianki niezbędne są: odpowiedni sprzęt i doświadczenie
O czym należy pamiętać wykonując ocieplenia poddasza?
  • kluczowa jest wentylacja dachu, woda która nie odparuje zostawi wilgoć na drewnianych elementach więźby i stworzy doskonałe środowisko dla rozwoju pleśni grzybów
  • zwróćmy uwagę na ciągłość izolacji – przerw unikamy tak na wysokości murłaty, jak i przy ściankach działowych, którymi zabudowujemy bardzo ostre skosy na wysokości ścianki kolankowej
  • źle wykonana izolacja to gwarantowane kłopoty i koszty
  • jeśli nie czujemy się na siłach samodzielnie wykonać ocieplenia, warto wybrać doświadczoną ekipę, która poświęci odpowiednią ilość czasu na dokładne zaizolowanie i ocieplenia poddasza
Jakie są koszty ocieplenia dachu?

Za metr kwadratowy wełny mineralnej zapłacimy od 18 do 35 zł. Do tego dodajemy robociznę – średnio 20-25 zł/mkw. Jednak koszty pracy rosną, jeśli doliczymy przygotowanie do wykonania ocieplenia, montaż płyt gipsowo-kartonowych, szlifowanie czy wykonanie paroizolacji. W przypadku pianki poliuretanowej – materiał i robocizna to ok. 55-60 zł za mkw.