Domy z płaskimi dachami są coraz popularniejsze. Przede wszystkim posiadają one nowoczesny wyglądu i pozwalają zaplanować na nich taras czy ogród. Zaletą jest również brak skosów, co daje dużą swobodę przy aranżacji poszczególnych pomieszczeń.
Płaski dach, czyli jaki?
Za dach płaski przyjmuje się taki, w którym spadek połaci wynosi od 3 do 12 stopni. Jest on potrzebny, żeby dach nie zatrzymywał deszczówki. Przy małym kącie niezbędne jest zastosowanie izolacji przeciwwodnej.
Współcześnie budowane domy z płaskim dachem posiadają z reguły dobre parametry cieplne, co skutkuje niższymi wydatkami na ogrzewanie. Dach płaski jest stropem dla ostatniej kondygnacji, dlatego jest nazywany stropodachem. Wciąż większość budowanych domów to te z dachem dwuspadowym. Wielu osobom dach płaski kojarzy się z domami budowanym w PRL-u.
Rodzaje płaskich dachów
Pierwszym rodzajem jest dach płaski wentylowany. Posiada on szczeliny wentylacyjne znajdujące się między stropem a pokryciem dachowym. Jego wadą jest to, że pod pokryciem może zbierać się para wodna. Żeby temu zapobiec warto wykonać kanaliki w warstwie podkładowej.
Innym rodzajem jest dach zielony, czyli takim na którym znajduje się podłoże gruntowe pozwalające na sadzenie roślin. Dzięki temu można stworzyć na nim ogródek. Takie rozwiązanie jest nie tylko atrakcyjne wizualnie, ale też pozwala na wypoczynek blisko natury czy zwiększa powierzchnię biologicznie czynną, co jest szczególnie istotne w przypadku niewielkich działek, gdzie nie powinna być ona mniejsza niż 25%, z wyjątkiem sytuacji, w której w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego podana została inna wartość. Dzięki ogrodowi na dachu można obniżyć poziom hałasu w budynku nawet o 50 dB.
Kolejnym rodzajem jest dach odwrócony – idealnie sprawdzi się w on przypadku dachu zielonego lub tarasu. Wykonuje się go z odwróconym układem warstw. Najpierw układana jest izolacja przeciwwilgociowa, a następnie izolacja termiczna. Takie rozwiązanie sprawia, że warstwa zapobiegająca wilgoci nie jest podatna na działanie wysokich i niskich temperatur, jak też na uszkodzenia mechaniczne czy promieniowanie słoneczne. Dzięki temu lepiej zabezpiecza dach przed przeciekaniem. Nie powstają też odkształcenia w wyniku wahań temperatury. Dach nie ulega również uszkodzeniom mechanicznym.
Czym izolować dach płaski?
Izolacja to ważny element dachu płaskiego. Bez niej następuje utrata energii i zawilgocenie. Użyte materiały trzeba przede wszystkim dostosować do parametrów technicznych danego budynku. Stabilne pokrycie dachowe składa się z czterech warstw: powłoki konstrukcyjnej, warstwy paroizolacyjnej, materiału termoizolacyjnej i poszycia zewnętrznego.
Użyte ocieplenie zależy przede wszystkim od rodzaju dachu. Najpopularniejszym materiałem jest styropian o grubości od 15 do 20 cm, przede wszystkim z uwagi na odporność na wodę i łatwą konstrukcję. Jest jednak nieodporny na ogień. Zarówno w przypadku dachów zielonych, jak też odwróconych styropian może z powodzeniem zastąpić styrodur (więcej o nim: tutaj).
Do ocieplenia używa się również wełny mineralnej. Przede wszystkim zapewnia ona dobrą izolację akustyczną i termiczną. W przypadku dachów niewentylowanych warto zastosować wełnę w formie twardych płyt, które przykleja się przy użyciu lepiku asfaltowego albo kleju. Dobrze sprawdzi się też wełna w postaci mat lub granulatu.
Dachy płaskie są też izolowane pianką poliuretanową, która posiada dużą przyczepność. Jej struktura jest trwała i bez spoiw. Jest przy tym wodoszczelna i ma wysoki współczynnik przewodzenia ciepła oraz odporność na odkształcenia. Należy jednak pamiętać, że musi być ona zabezpieczona przed promieniami UV.
Sposoby odprowadzenie wody z dachu płaskiego
Dobrymi sposobami na odprowadzenie nadmiaru wody z dachu są rynny lub wpusty. Żeby móc z nich korzystać niezbędny jest spadek pod warstwą izolacji przeciwwilgociowej. Powinien on wynosić od 1 do 4%. W przypadku rynien powinny być one umieszczone przy najniżej położonych krawędziach dachu. Z rynien woda jest odprowadzana rurami spustowymi. Natomiast wpusty dachowe świetnie sprawdzą się na dużych powierzchniach. Zbierają one wodę z pokrycia wierzchniego oraz warstw pod nim. Wypusty muszą być dobrane do wielkości odwadnianej powierzchni, jak też intensywności opadów na danym terenie. W przypadku zbyt niskiej wydajności wpustów może nastąpić zawilgocenie dachu. Na rynku dostępne są wpusty zimne i ciepłe. Te pierwsze często są wyposażane w elementy podgrzewające, zaś te drugie posiadają podgrzewany korpus. Chodzi o to, żeby woda nie zamarzała na wlocie do instalacji odwadniającej.
Ważnym elementem jest układ warstw, który wpływa na odprowadzanie wody. Zwykle jest on powierzchniowy. Wtedy woda spływa po samej górze, zaś pod warstwą posadzki umieszcza się uszczelnienie. Drugim rodzajem jest odprowadzanie drenażowe. Wówczas część wody wnika w warstwy głębsze, z których następnie jest ona odprowadzana. Przy odprowadzeniu powierzchniowym stosuje się zwykle płytki ceramiczne, albo naturalne kamienie. Z kolei przy drenażowym zastosowanie mają przede wszystkim płyty betonowe.
Adaptacja dachu płaskiego na taras
Dzięki zagospodarowaniu dachu można znacznie zwiększyć powierzchnię domu. Jednak nie jest to łatwe zadanie i wiąże się z formalnościami. W przypadku nowego domu warto pomyśleć o zagospodarowaniu płaskiego dachu już na etapie projektu. Natomiast w przypadku już istniejącego trzeba przemyśleć takie kwestie, jak chociażby wyjście na taras, a następnie sprawdzić czy takie roboty wymagają uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia. Należy też przygotować właściwy projekt i w razie potrzeby ekspertyzę techniczną. Kiedy dach adaptujemy na taras musimy pamiętać, że jest on obciążany śniegiem, deszczem, zaś jeśli zmieni się on w taras dojdą kolejne warstwy, które zwiększą jego ciężar.
W przypadku tarasów warto pamiętać, że są one szczególnie narażone na działanie czynników atmosferycznych. Dlatego też muszą być one odporne zarówno na mróz, jak i działanie wysokich temperatur, zaś w przypadku posadzki także na ścieranie. Warto zastosować nawierzchnię antypoślizgową.
Ponadto projektując taras należy pamiętać, że strop musi być wylany niżej niż strop pomieszczeń sąsiadujących, zaś odwodnienie powinno być przy wejściu na taras, żeby woda przy drzwiach mogła łatwo odpłynąć.
Domy z płaskimi dachami są funkcjonalne i wpisują się w obecne trendy architektoniczne. Co istotne, dach płaski jest nawet do 20% tańszy niż dach spadzisty. Trzeba jednak zadbać o właściwą szczelność dachu i odprowadzenie wody.
Autor: Monika Borkowska-Szmit