Jednym z większych kosztów utrzymania domu jest ogrzewanie. W sezonie grzewczym wysokość rachunków często przyprawia właścicieli o zawrót głowy. Jednak można temu zapobiegać już na etapie projektowania i budowy, eliminując lub znacznie ograniczając ilość mostków termicznych.
Czym są mostki termiczne?
Mostki termiczne są również nazywane mostkami cieplnymi. To niechciane przestrzenie, przez które budynek traci ciepło. To inaczej miejsca, w których przerwana jest ciągłość izolacji termicznej. Następuje więc miejscowe zwiększenie współczynnika przenikania, co sprawia, że w tym punkcie ciepło ucieka szybciej. Powodują one znaczny wzrost zapotrzebowaniu domu na ciepło. Potencjalnymi mostkami termicznymi są parapety w ścianach zewnętrznych, łączenia balkonu ze stropem, okna i drzwi, wieńce, nadproża oraz ściany piwnic i fundamenty. Główne przyczyny powstawania mostków cieplnych to błędy projektowe oraz błędy wykonawcze. Niewłaściwe zaprojektowanie lub złe wykonanie detali domu może przyczynić się do obniżenia temperatury wewnątrz.
Rodzaje mostków termicznych
Wyróżnia się dwa rodzaje mostków termicznych: punktowe i liniowe. Te pierwsze wiążą się z użyciem innego materiału, często w miejscach, które są przewiercone, używano instalacji o charakterze punktowym. Przykładem mogą być łączniki, które zastosowano do mocowania termoizolacji. Mostki cieplne punktowe można podzielić na: konstrukcyjne, będące efektem wyboru konkretnych materiałów czy technologii budowy oraz geometryczne – związane z kształtem budynku (np. z występowaniem narożników). Zwykle nie ucieka przez nie dużo ciepła.
Z kolei mostki termiczne liniowe powstają w różnych miejscach, takich jak: ściany piwnic i fundamenty, łączenia stropu i ściany zewnętrznej, łączenie dachu i ściany zewnętrznej, połączenia balkonu i stropu, obsadzenia drzwi i okien. Przyczyną jest zły wybór materiałów oraz niewłaściwie wykonane prace budowlane.
Skutki mostków cieplnych
Występowanie mostków termicznych przyczynia się do straty ciepła wskutek wychłodzenia ścian. Często dochodzi też do skraplania się pary wodnej, a następnie do zawilgocenia materiałów budowlanych. Przede wszystkim zwiększają się wydatki na ogrzewanie. Jeśli w konkretnych miejscach jest zimniej niż w innych, wówczas zwykle zwiększamy moc ogrzewania. Wpływa to też na dyskomfort użytkowania domu. Kolejnym problemem jest zawilgocenie ścian, co skutkuje pojawieniem się pleśni i grzybów, a to wpływa niekorzystnie na nasze zdrowie. Spadają właściwości termiczne oraz energetyczne budynku. Może też dojść do uszkodzenia konstrukcji bryły.
Jak zapobiegać występowaniu mostków termicznych?
Najczęściej straty ciepła dotyczą budynków, które mają dużą ilość załamań, tarasów czy balkonów. Niezbędny jest też właściwy dobór stolarki okiennej. Należy zwrócić uwagę zarówno na jakość termiczną ram, jak i szyb. Ważny jest ich odpowiedni montaż. Nie można zapominać o umieszczeniu warstwy styropianu pod ramą okienną oraz parapetem wewnętrznym. Istotny jest też ciepły (warstwowy) montaż okien czy drzwi.
Duże znaczenie ma właściwy wybór materiałów konstrukcyjnych oraz izolacyjnych. W przypadku tych pierwszych warto wybierać takie, które mają niewielki współczynnik przewodzenia ciepła. Z kolei jeśli chodzi o materiały izolacyjne, ich dobra jakość pozwala uchronić dom przed powstaniem mostków w wyniku błędów podczas wykonania ocieplenia. Właściwy dobór zależy w głównej mierze od miejsca, które ocieplamy. Jeśli źle je dobierzemy zwiększa się prawdopodobieństwo wystąpienia mostków cieplnych. Konieczne jest odpowiednie dostosowanie grubości ocieplenia. W przypadku ocieplenia warto aby system był jednolity dla całego budynku. Ponadto należy wypełnić styki pomiędzy elementami ocieplenia na przykład pianką poliuretanową. O tym, jak skutecznie ocieplić dom możecie przeczytać tutaj.
Idealne ocieplenie często nie jest możliwe, przede wszystkim ze względów konstrukcyjnych, zwłaszcza przy balkonach. Przy tradycyjnym mocowaniu balkonu tworzy się mostek termiczny, który przerywa izolację ściany. Dobrym rozwiązaniem jest ocieplenie każdej ze stron balkonu.
Należy również wspomnieć o metalowych balustradach. W przypadku ścian jednowarstwowych montaż możliwy jest na każdym etapie budowy, bowiem będą one przytwierdzone do warstwy konstrukcyjnej. W tym celu używa się łączników mechanicznych. Natomiast w ścianie dwuwarstwowej warto stosować stalowe marki, czyli płytki z kotwami. To do nich mocuje się wsporniki, które przechodzą przez ocieplenie. Co ważne, elementy mocujące mechanicznie powinny być przytwierdzone do muru przed ułożeniem ocieplenia, nigdy po. Następnie do montowania używa się długich kotw chemicznych.
Jak wykryć mostki cieplne?
W celu wykrycia mostków termicznych stosuje się badanie termograficzne. Jest to obrazowanie w paśmie podczerwieni. Dzięki temu można zarejestrować promieniowanie cieplne, jakie jest emitowane przez budynek, a także dokonać pomiaru jego temperatury. Dzięki kamerze termowizyjnej sprawdza się zarówno izolacyjność termiczną fundamentów domu, jakości wykonania izolacji poddasza, ciągłość termiczną wieńców, poprawność montażu okien czy drzwi, a także szczelność materiału izolacyjnego. Co więcej, możemy też określić szczelność oraz ocieplenie kominów czy wykryć zatory w grzejnikach.
O mostkach termicznych należy pamiętać już na etapie projektowania i budowy domu, żeby móc ograniczyć je do minimum. Koszty ich usunięcia zwykle są wysokie. Nie można całkowicie wyeliminować przyspieszonej ucieczki ciepła, warto ją jednak ograniczyć.
Autor: Monika Borkowska-Szmit